ویژگی های اصلی نوشابه
- گازدار (حاوی دی اکسید کربن که باعث ایجاد حباب میشود).
- شیرین (با شکر یا شیرین کننده های مصنوعی).
- طعم دهنده های مصنوعی یا طبیعی .
برخی از معروفترین برندهای نوشابه در جهان
در برخی مناطق، نوشابه های محلی هم وجود دارند که ممکن است با طعم های خاص تولید شوند.
نوشابه چه زمانی وارد ایران شد؟
تاریخچه ورود نوشابه به ایران
دوره قاجار (قرن ۱۹ میلادی)
نوشابه های گازدار خارجی مانند کوکاکولا و پپسی به صورت محدود و وارداتی در اختیار دربار و افراد ثروتمند قرار میگرفت. این نوشیدنی ها بیشتر از طریق بندرهای جنوب (مانند بوشهر) و شهرهای بزرگ مانند تهران و تبریز وارد میشدند.
دوره پهلوی اول (دهه ۱۳۱۰ خورشیدی)
اولین کارخانه های تولید نوشابه در ایران تأسیس شدند. شرکت زمزم در سال ۱۳۳۱ خورشیدی (۱۹۵۲ میلادی) در تهران راه‌اندازی شد و به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نوشابه در ایران تبدیل شد. برندهای دیگری مانند پپسی‌کولا و کوکاکولا نیز در دهه‌های ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ با مشارکت خارجی در ایران فعالیت کردند.
دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ (رونق تولید داخلی)
نوشابه‌های ایرانی مانند سون اپ (7Up)، مشهد دلستر و نوشابه پارس محبوب شدند. پس از انقلاب اسلامی، برخی برندهای خارجی مانند کوکاکولا از ایران خارج شدند و تولیدات داخلی گسترش یافت.
اولین کارخانه نوشابه‌سازی در ایران
سال تأسیس: ۱۳۰۸ ه.ش (قدیمی‌تر از زمزم و دیگر برندها)
محصولات: نوشابه‌های گازدار و آبجو (پیش از ممنوعیت مشروبات الکلی در ایران)
ویژگی: استفاده از دستگاه‌های وارداتی از اروپا برای تولید نوشیدنی‌های گازدار
کارخانه‌های معروف دیگر
زمزم (۱۳۳۱): بعدها به بزرگ‌ترین تولیدکننده نوشابه ایران تبدیل شد.
پارس نوشابه (دهه ۱۳۳۰): تولیدکننده نوشابه پارس.
پپسی‌کولا و کوکاکولا (دهه ۱۳۴۰): با مشارکت خارجی در ایران فعال شدند.
اولین نوشابه‌های تولیدشده در ایران
نوشابه زمزم (قدیمی‌ترین و معروفترین برند ایرانی)
نوشابه پارس (تولیدشده توسط شرکت پارس نوشابه)
نوشابه مشهد دلستر (بیشتر در زمینه نوشابه‌های مالت تولید فعالیت داشت)
انواع نوشابه
نوشابه‌ها به عنوان نوشیدنی‌های گازدار محبوب، در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و طرفداران خاص خود را دارند. در یک دسته‌بندی کلی می‌توان نوشابه‌ها را به چند گروه اصلی تقسیم کرد.
نوشابه‌های کولا (Cola)
معروفترین نوع نوشابه با طعم شیرین. نمونه‌ها: کوکاکولا، پپسی، زمزم کولا، پارس کولا
نوشابه‌های میوه‌ای
با طعم میوه‌های مختلف مانند پرتقال، لیمو، انگور و.. رنگ‌های شاد و طعم شیرین. نمونه‌ها: فانتا (پرتقال)، سپریت (لیمو)، ماءالشعیرهای میوه‌ای
نوشابه‌های رژیمی و بدون قند
با شیرین‌کننده‌های مصنوعی به جای شکر، مناسب برای افراد دیابتی یا رژیمی. نمونه‌ها: کوکاکولا رژیمی، پپسی لایت. اگر میخواهید تفاوت نوشابه معمولی و زیرو را بدانید مقاله آن رامطالعه کنید.
نوشابه‌های انرژی‌زا
حاوی مواد محرک مانند کافئین بالا، تائورین و ویتامین‌ها، برای افزایش انرژی و کاهش خستگی. نمونه‌ها: ردبول، مونستر
هر کدام از این نوشابه‌ها بسته به سلیقه و نیاز مصرف‌کنندگان، جایگاه خاصی در بازار دارند. در سال‌های اخیر با افزایش آگاهی نسبت به سلامتی، استقبال از نوشابه‌های رژیمی، گیاهی و کم‌شکر بیشتر شده است. همچنین در ایران برندهای محلی مانند زمزم، پارس نیز طرفداران زیادی دارند.
ضرر هایی نوشابه
آمار مصرف نوشابه در جهان
نوشابه یکی از پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌های جهان است، اما در سال‌های اخیر به دلیل افزایش آگاهی از مضرات آن، مصرف در برخی کشورها کاهش یافته است.
سرانه مصرف جهانی
میانگین جهانی: حدود ۹۰ لیتر نوشابه به ازای هر نفر در سال
کشورهای پیشتاز در مصرف
آمریکا: ۱۵۰ لیتر (رتبه اول)
مکزیک: ۱۴۵ لیتر (رتبه دوم)
آرژانتین: ۱۳۰ لیتر
شیلی و آلمان: ۱۱۰ لیتر
ایران
سرانه مصرف: حدود ۴۰ تا ۵۰ لیتر در سال
ایران در رتبه‌بندی جهانی، در رده‌های میانی قرار دارد.
مصرف نوشابه در ایران نسبت به دهه‌های گذشته کاهش یافته (به دلیل افزایش قیمت و تبلیغات درباره مضرات آن).
